Gewijzigde tekst Handboek Loonheffingen torpedeert constructie autokostenforfait met auto’s ouder dan 15 jaar
Het privégebruik van een zakenauto is belast voor de LB/IB (de bijtelling). Het beleid van de Belastingdienst is dat bij de beschikbaarheid van meerdere auto’s slechts bijtelling is verschuldigd over een aantal auto’s dat overeenkomt met het aantal rijbewijzen binnen het gezin. Stel er is beschikbaarheid van drie auto’s en er zijn binnen het gezin twee rijbewijzen. Welke auto valt dan buiten de bijtelling? Tot 2021 stond in de tekst in het Handboek Loonheffingen dat de bijtelling verschuldigd was over de auto met de hoogste cataloguswaarde. Met ingang van 2021 is dit aangepast naar de hoogste bijtelling. De onderstaande truc, die was gebaseerd op het oude beleid, werkt daarom niet meer.
Tot 2021 kon het effectief zijn naast de nieuwe auto een auto aan te schaffen die ouder dan 15 jaar was met een cataloguswaarde die hoger was dan die van de nieuwe auto. Bijvoorbeeld een 16 jaar oude zeer luxe Mercedes met een cataloguswaarde van €150.000 en een werkelijke waarde van €5.000, terwijl de cataloguswaarde van de BMW7, waar de dga doorgaans in rijdt, €110.000 bedraagt. De bijtelling was 35% over €5.000, terwijl over de BMW7 geen bijtelling plaatsvond. Deze truc werd ondersteund door de tekst van het handboek, maar door de aanpassing met ingang van 1 januari 2021 gaat deze niet meer op. Met ingang van 2021 is in zo’n geval de bijtelling 22% over €110.000. De bijtelling gaat in dit voorbeeld van €1.750 naar €24.200. Dit is een fraaie illustratie van het continue kas en muis spel tussen belastingbetalers en fiscus.
De regel in 2020 dat de bijtelling van toepassing was op de hoogste cataloguswaarde leek logisch. De Belastingdienst had zich niet gerealiseerd dat de regel voor haar ongunstig uitpakte bij auto’s van 15 of ouder. Veel belastingadviseurs durfden het besparingsmodel niet te adviseren vanuit het gevoel dat dit niet de bedoeling kon zijn.
De Belastingdienst staat in haar recht ons deze andere interpretatie voor te schrijven. De hoofdregel is namelijk dat voor alle beschikbare auto’s de bijtelling van toepassing is, tenzij tegenbewijs wordt geleverd. De beperking van de bijtelling tot het aantal rijbewijzen in het gezin berust op begunstigend beleid. De Belastingdienst mag hier voorwaarden aan verbinden zolang ondanks die voorwaarden het beleid per saldo gunstiger is dan de wet.
Tot slot nog dit. Aan het Handboek Loonheffingen mag je vertrouwen ontlenen. De fiscus mag zijn beleid wijzigen, maar niet met terugwerkende kracht. Gezien het verschijnen van de nieuwe versie in maart 2021, rijst de vraag of een belanghebbende nog het eerste kwartaal van 2021 een beroep op vertrouwen ontleend aan het handboek van 2020 kan doen. Wij denken van wel.