Kabinet schuift fiscale regeling zzp'er op lange baan

Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Koolmees en Staatssecretaris van Financiën Fiscaliteit en Belastingdienst Vijlbrief hebben de kamer geïnformeerd over de voortgang van het zzp-dossier en de knopen die (niet) zijn doorgehakt. Het consultatievoorstel met betrekking tot het minimumtarief voor zzp'ers van €16 per uur zal worden ingetrokken. Hetzelfde geldt voor het consultatievoorstel opting-out voor de zzp'ers met een tarief van €75 per uur of meer. De zeer uitgebreide set aan regels die was verzonnen voor het bewijs van dit uurtarief, bleek administratief veel te lastig te zijn.

Het kabinet werkt aan een webmodule waarmee opdrachtgevers vooraf zekerheid kunnen krijgen of een bepaalde opdracht buiten dienstbetrekking kan worden uitgevoerd. Men heeft de proefmodule toegepast op een groot aantal praktijkgevallen en de uitkomst door deskundigen laten beoordelen. De deskundigen verschilden in een behoorlijk aantal gevallen van mening. Uit het onderzoek blijkt dat in ongeveer de helft van de zzp-casussen de uitkomst 'dienstbetrekking' is. Dit duidt op een hoge mate van non-compliance. Er is een sterke financiële prikkel voor zowel opdrachtgevers als opdrachtnemers voor het werken als zzp’er. De verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zzp’ers zal het concurrentievoordeel van zzp’ers verkleinen. Hetzelfde geldt voor de (zeer langzame) afbouw van de zelfstandigenaftrek.

Dat de ingehuurde deskundigen van mening verschillen heeft er wellicht mee te maken dat hoe deskundiger iemand op een bepaald terrein is, des te meer hij/zij lijdt aan tunnelvisie. Misschien zou deze problematiek eens aan mensen met een gezond verstand moeten worden voorgelegd. Het betreft hier immers geen rocket science. Bovendien is er geen enkele reden om de tot dusver gewezen jurisprudentie tot leidraad te nemen. De wetgever is er immers om wetten te maken.

Het kabinet wil een breed maatschappelijk gesprek voeren over het werken in dienstbetrekking dan wel als zelfstandige. Het lijkt erop dat het kabinet niet zelf knopen wil doorhakken. Het kabinet maakt zich zorgen over oneigenlijke concurrentie op de arbeidsmarkt en over de kwetsbare positie van zzp’ers aan de onderkant van de arbeidsmarkt. Overwogen wordt om het werken via platforms meer te reguleren. Onze inschatting is dat economische belangen een drastische ingreep extreem moeilijk maken. De verplichting om zzp’ers in dienst te nemen, zal aan de onderkant van de arbeidsmarkt al snel een kostenverhoging van 50% met zich meebrengen. En wat te denken van de bemiddelingsbureaus voor zzp’ers? Zij lopen het gevaar hun businessmodel drastisch te moeten omgooien.

Omdat het kabinet geen raad weet met dit dossier, is in 2016 besloten voorlopig niet te handhaven. Het handhavingsmoratorium loopt op 31 december 2020 af. Deze zomer zal worden besloten of het wordt verlengd. Het heeft er alle schijn van dat het kabinet de hete aardappel wil doorschuiven naar een volgend kabinet. Er zullen vermoedelijk nog heel veel onderzoeken worden gedaan en nota’s en memo’s verschijnen voordat wordt besloten het handhavingsmoratorium definitief te maken.

Bron: Voortgangsbrief 'werken als zelfstandige', ref. 2020-0000083216, juni 2020, Staatssecretaris van Financiën – Fiscaliteit en Belastingdienst.